2000’li yıllardan sonra veri bilimi kavramı dünyada fazlası ile duyulma başlandı. Data bilimi olarak da bilinen bu kavram ilk başlarda fazla ilgi görmemişti. Hatta uzmanlar bu teknolojinin kısa süre sonra ortadan kalkacağına inanıyordu. Fakat zaman geçtikçe data bilimi ile alakalı fikirle ve çalışmalar güçlenmeye başladı. Bu güçlenmeler yeni çıkan teknolojiler ve yeni gelişen meslek dalları sayesin oluştu. Çünkü ancak bu çalışmalar data biliminin gelecekteki kullanım alanları hakkında insanlara bilgi veriyordu.
Data bilimi alanındaki gelişmeler arttıkça pek çok yeni meslek ve çalışma da ortaya çıktı. Özellikle son dönemlerde veri bilimci nedir gibi sorular da artmaya başladı. Veri bilimcinin tanımı aslında bilinenden çok daha farklıdır. Bu teknolojiyi yapan kişilere veri bilimci denmez. Veri bilimciler data bilimi alanındaki verileri inceleyen ve ona göre karar alan kişilerdir. Çünkü data bilimi veri bilimciler tarafından değil yazılımcılar tarafından geliştirilen bir kavramdır.
Data Bilimi Nedir ve Nasıl Çalışır?
Data kelime anlamı olarak da zaten veri demektir. Data bilimi yapay zeka ve yazılım ile geliştirilmiş ve akıllı bilgisayarlara verilen genel bir isimdir. Yani çok farklı iş alanlarında kullanılsa da bu teknolojiye her zaman data bilimi adı verilir. İlk önce bilgisayarlara bazı veriler yani bilgiler yüklenir. Ve yüklenen her bilgiye karşılık gelen kullanıcı adımları bilgisayarda işlenir. Bilgisayar da kullanıcıdan gelen etkiye göre hafızasındaki bir tepkiyi ortaya çıkarır. Yani kullanıcıların ihtiyaçlarına göre bu bilgisayarlar bir karar alır.
Bir örnek ile aslında data biliminin tam çalışma prensibi açıklanabilir. Şirketlerin tüm bilgileri artık bilgisayarların hafızasında bulunuyor. Şirket müşterilerinin bilgilerini dolaylı yoldan müşterilerinin kullanımına sunuyor. Bu sayede müşteriler telefondan gerekli tuşlara basarak hem kendi hem şirketim sınırladığı bilgilere ulaşabiliyor. Bugün bankacılık sektörü başta olmak üzere bu işlemler çok fazla kullanılıyor. Ayrıca Veri bilimi uygulamaları artık bünyesindeki dataları karşılaştırarak da sonuçlar ortaya çıkarıyor.
Veri Bilimi ve Kullanıldığı İş Alanları
Günümüzde artık bir teknoloji tek bir amaçla kullanılmıyor. Özellikle data bilimi gibi önemli teknolojiler pek çok alanda insanların karşısına çıkıyor. Çoğu iş sektörü ayrıca bu teknolojiyi bünyelerine katabilmek için çalışmalarını sürdürüyor. Hatta bu teknolojiyi bünyesine entegre edemeyen firmalar ya küçülmeye gidiyor ya da iflaslarını veriyor. Data bilimi artık sadece geleceğin önemli bir teknolojisi değil. Günümüzün de önemli teknolojilerinden biri olan data bilimi sayesinde insanların yaşamları da kolaylaşıyor.
Reklam Sektöründe Data Bilimi
Reklamcılık günümüzün en önemli alanlarından bir tanesidir. Reklam yapmak artık eskisi gibi kolay değil. Çünkü insanların beklenti ve istekleri sürekli değişiyor. Bir şirketin de bu değişimleri sürekli olarak analiz etmesi gerekir. Aksi takdirde pazara çıkan ürünler kısa sürede başarısız oluyor. Eskiden ünlüler ile dolu kısa bir reklam ürünün satılmasını sağlıyordu. Fakat günümüzde reklamın içeriğinden ziyade hedef kitleye ulaşması ürünün pazar başarısını gösteriyor.
Eğer ürün ana hedef kitlesinin önüne düşerse kısa sürede başarılı olabilir. Bunun için de şirketler veri bilimi çalışmalarından destek alıyor. Veri bilimciler müşterilerin nereye yöneldiğini ya da nereleri ziyaret ettiğini kolayca ortaya çıkarıyor. Hatta çoğu zaman bu veri bilimciler insan değil bilgisayarlar oluyor. Telefonlar ve bilgisayarlar bu anlamda veri bilimcilerin en büyük desteği. Google insanların ziyaret ettiği sayfalara göre sosyal medyadan o tarz reklamları kullanıcılara sunuyor. Buna ek olarak şirketler de müşterilerinin aldığı geri dönüşümleri işleyerek ona göre çalışmalar ortaya çıkarıyor.
Sağlık ve Veri Bilimi Çalışmaları
Belki de data biliminin en çok yarar gördüğü alanlardan bir tanesi sağlık alanıdır. Sağlık sektörü her zaman en yeni teknolojileri bünyesine katmıştır. Data bilimi de keşfedildikten kısa bir süre sonra sağlık sektöründe yerini aldı. Fakat ileri düzey data bilimi çalışmaları henüz yeni yeni sağlık alanında ortaya çıktı. Çünkü bu çalışmalar son derece büyük bir Ar – Ge çalışması istiyordu. Sağlık alanında bu çalışmalar genellikle hastalık teşhisi ve ilaç uygulamalarında kullanılıyor.
Örneğin hastadan alınan kan değerleri bilgisayarda işleniyor. İşlenen verilerdeki değerlere göre de bilgisayar hastanın sahip olduğu sorunlar ortaya çıkarıyor. Hatta ileri düzey hastanelerde bu bilgisayarlar doktorlara yardımcı olabilmek için tedavi hakkında da yönlendirme yapıyor. Geçmişten günümüze insanların öğrendiği tüm bilgiler bu bilgisayarlara yüklenerek ileriye dönük de önemli çalışmalar veri bilimi sayesinde yapılıyor. Henüz bu çalışmalar kısıtlı yerlerde olsa da ilerleyen yıllarda çok daha geniş alanlara ulaşacak.
Eğitimde Data Bilimi
Tüm dünyada eğitimin çok daha kaliteli bir hale gelebilmesi için pek çok çalışma yapılıyor. Ayrıca bu çalışmaların güçlenmesi için de çoğu teknolojiden faydalanılıyor. Data bilimi de bunlardan bir tanesidir. Okullarda yavaş yavaş uygulanacak olan data bilimi sayesinde öğrencilerin yetenekleri ve hangi dersi nasıl anladıkları ortaya çıkacak. Öğrencilerin ve derslerin verileri bilgisayarlar aracılığı ile işlenerek tüm potansiyeller ortaya çıkarılıyor. Bu sayede de öğrencilerin dersi daha iyi anlayabilmesi için çalışmalar yapılıyor.
Doç. Dr. Gamze Sart Youtube kanalından ve web sitesinden veri bilimi ne iş yapar gibi sorularınıza cevap bulabilirsiniz. Ayrıca data bilimi ile alakalı daha detaylı bilgiler için İnovasyon İçin Eğitim Vakfı internet sitesini ziyaret edebilirsiniz.